Bệnh vô sinh nam là tình trạng sản xuất tinh trùng thấp, chức năng tinh trùng bất thường hoặc tắc nghẽn ngăn cản việc cung cấp tinh trùng.
Hiện nay, có tới 20% các cặp vợ chồng bị vô sinh, hiếm muộn. Điều này có nghĩa là họ không thể có con mặc dù đã quan hệ tình dục thường xuyên, quan hệ tình dục không sử dụng biện pháp tránh thai một năm hoặc lâu hơn thế. Trong số đó có hơn 1/3 trường hợp vô sinh có nguyên nhân từ bệnh vô sinh nam giới.
Vô sinh nam có 2 dạng chính là vô sinh nam nguyên phát và vô sinh nam thứ phát. Trong đó:
- Vô sinh nam nguyên phát: Là tình trạng các cặp vợ chồng chưa từng có con mà không thể có con dù không áp dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà nguyên nhân đến từ nam giới.
- Vô sinh nam thứ phát: Vô sinh nam thứ phát là tình trạng các cặp vợ chồng đã từng có con nhưng sau một thời gian muốn có con lại nhưng mãi không có con, và nguyên nhân xuất phát từ người chồng.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh vô sinh ở nam giới
Những dấu hiệu sau đây sẽ giúp các đấng mày râu nhận biết sớm tình trạng vô sinh nam:
- Yếu sinh lý: Không phải tất cả nam giới bị yếu sinh lý thì đều bị vô sinh, tuy nhiên thực tế cho thấy nếu nam giới bị yếu sinh lý thì khả năng có con của họ tương đối thấp.
- Bìu căng, sưng to, đau: Bất kỳ triệu chứng bất thường nào ở cơ quan sinh sản nam như bìu căng, sưng to và đặc biệt là xuất hiện các cơn đau thì đều có thể là biểu hiện của bệnh lý liên quan đến chức năng sinh sản của nam giới. Trong đó các biểu hiện kể trên thường là biểu hiện của vô sinh nam.
- Rối loạn cương dương: Rối loạn cương dương khiến dương vật không có khả năng cương cứng dẫn đến không thể thực hiện giao hợp khiến cho không thể thụ thai.
- Tinh dịch có màu hoặc mùi bất thường: Những biểu hiện bất thường ở tinh dịch của người đàn ông như tinh dịch loãng, có mùi hôi, tinh dịch có màu vàng hay tinh dịch kèm theo máu đều là những biểu hiện của chất lượng tinh trùng kém dẫn đến vô sinh nam.
- Thay đổi tinh hoàn: Tinh hoàn chính là cơ quan sản sinh ra tinh dịch ở nam giới, chính vì vậy những thay đổi của tinh hoàn như sưng, đau, mềm, có u cục, bị hoăn hay quá nhỏ cũng đều là những dấu hiệu ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng, khả năng sinh sản của nam giới.
- Béo phì là biểu hiện của nhiều bệnh lý khác nhau và vô sinh nam là một trong số đó.
Những nguyên nhân dẫn tới vô sinh nam
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới vô sinh nam bao gồm các nguyên nhân bẩm sinh và nhiều nguyên nhân do thói quen sống, thói quen sinh hoạt không tốt gây nên.
- Xuất tinh sớm, xuất tinh ngược, xơ nang, tinh hoàn không đi xuống hay bị xoắn thường là nguyên nhân dẫn tới bệnh vô sinh nam giới.
- Theo thống kê cho thấy có khoảng 13% đến 50% trường hợp vô sinh ở nam giới là do lượng tinh trùng quá ít, chất lượng tinh trùng kém dẫn tới tinh trùng không đủ sức khỏe để gặp trứng thụ tinh mà thường chết ở trước đó.
- Một số bệnh lý ở nam giới như quai bị, tiểu đường, … là nguyên nhân dẫn tới vô sinh.
- Hút thuốc lá nhiều: Hút thuốc lá nhiều có thể gây suy giảm chất lượng và số lượng tinh trùng do nicotin trong thuốc lá gây ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
- Một số nguyên nhân khác như đặt laptop trên đùi thường xuyên, mặc quần quá chật, bó sát hay đạp xe nhiều giờ liên tục, uống rượu bia thường xuyên, stress… cũng là nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới.
Chẩn đoán bệnh vô sinh nam giới
Các phương pháp chẩn đoán bệnh vô sinh ở nam giới gồm có:
- Xét nghiệm tinh dịch đồ: Đây là xét nghiệm quan trọng và cần thiết nhưng khá đơn giản để đánh giá sơ bộ khả năng sinh sản của nam giới. Với phương pháp này nam giới sẽ lấy tinh dịch bằng tay và cho vào ống nghiệm. Lưu ý, không sử dụng bao cao su để đựng tinh trùng, không rửa tay bằng xà phòng trước khi lấy mẫu vì tinh trùng sẽ chết. Nên lấy mẫu sau khi kiêng giao hợp từ 2 – 7 ngày là tốt nhất.
- Xét nghiệm nội tiết: Áp dụng cho trường hợp thiểu tinh nặng hoặc vô tinh để kiểm tra nguyên nhân tại tinh hoàn hay do rối loạn trục hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn. Các xét nghiệm nội tiết cần thực hiện là FSH, LH và Testosterone.
- Đánh giá đứt gãy ADN của tinh trùng: Xét nghiệm này thực hiện ở những trường hợp nam giới có kết quả tinh dịch đồ bất thường
Các phương pháp điều trị bệnh vô sinh nam giới
Ngày nay, nhờ sự tiến bộ của y học mà việc điều trị vô sinh ở nam giới trở nên dễ dàng hơn. Tùy thuộc vào từng bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ có những phương pháp điều trị khác nhau.
- Phương pháp nội khoa không dùng thuốc: Phương pháp này áp dụng cho những bệnh nhân không có bệnh lý rõ ràng. Trong trường hợp này bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân có lối sống lành mạnh, khoa học như không hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, chất kích thích. Ngoài ra người bệnh cũng nên mặc quần lót rộng rãi, thoải mái.
- Điều trị bằng thuốc: Các thuốc có khả năng chống oxy hóa như vitamin E, vitamin C hay Clomiphene thường được sử dụng để điều trị vô sinh.
- Phẫu thuật: Phương pháp này được áp dụng với những bệnh nhân bị mắc các bệnh lý sinh dục như giãn tĩnh mạch thừng tinh, tắc ống dẫn tinh, …
- Thụ tinh nhân tạo: Có 2 phương pháp thụ tinh nhân tạo phổ biến hiện nay là bơm tinh trùng vào tử cung và thụ tinh trong ống nghiệm.Tùy thuộc vào tình trạng bệnh của người bệnh mà các bác sĩ sẽ có chỉ định phương pháp phù hợp.
Như vậy, vô sinh nam giới không phải là tình trạng bệnh hiếm gặp và không thể chữa trị được. Vì vậy nam giới không may bị vô sinh nam thì cũng không cần quá lo lắng mà nên thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được các bác sĩ tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.
